حل مشکلات دستگاه بدنسازی از 2روش
وقتی وارد یه باشگاه بدنسازی می‌شی،متأسفانه تو خیلی از باشگاه‌ها می‌بینیم دستگاه‌ها یا صداهای عجیبی می‌دن، یا حرکتشون گیر داره، یا اصلاً کامل از کار افتادن. حالا چرا این اتفاق می‌افته؟ دلایلش زیاده، اما دو تا از اصلی‌ترین‌هاش یکی بی‌توجهی کاربره و یکی هم کیفیت پایین خود دستگاه است. بعضی از ورزشکارها نمی‌دونن چطور باید با دستگاه کار کنن، بعضی باشگاه‌دارها هم فکر می‌کنن دستگاه، چیزیه که فقط باید بخرنش و بعد ولش کنن به حال خودش. در این مقاله نحوه حل مشکلات دستگاه بدنسازی را باهم برسی می کنیم.
دستگاه بدنسازی چیست؟
قبل از اینکه بخوایم درباره مشکلات دستگاه‌های بدنسازی صحبت کنیم، بهتره یه یادآوری کوچیک داشته باشیم از اینکه اصلاً این دستگاه‌ها چی هستن و چجوری ساخته می‌شن. ما توی اسپرت فیت قبلاً توی مقاله‌های قبلی‌مون به‌طور کامل درباره‌ی انواع دستگاه‌های بدنسازی و مراحل ساختشون توی کارخانه صحبت کردیم، اما اینجا هم یه خلاصه‌ی کاربردی برای شما می گوییم تا تصویر واضح‌تری از این مضوع داشته باشید. دستگاه‌های بدنسازی، مجموعه‌ای از تجهیزات مکانیکی و بعضاً الکترونیکی هستن که با هدف تقویت عضلات، افزایش استقامت و بهبود فرم بدن طراحی شده اند. ساخت این دستگاه‌ها از صفر تا صد،دارای فرآیندی دقیق و حساس است. از انتخاب نوع فلز (که اغلب فولاد با روکش ضدزنگه) گرفته تا طراحی ارگونومیک، جوشکاری صنعتی. از جمله استفاده از قرقره‌های مقاوم، کابل‌های با‌دوام و در نهایت مونتاژ نهایی هر مرحله اگه با کیفیت پایین یا بی‌دقتی انجام بشه، مستقیماً روی عمر و کارایی دستگاه تأثیر می‌ذاره.
چطوری از دستگاه‌های بدنسازی درست نگهداری کنیم؟
حالا که فهمیدیم بعضی خرابی‌ها از بی‌توجهی ورزشکاران است، وقتشه بگیم که نگهداری درست از دستگاه‌های بدنسازی اون‌قدرها هم سخت نیست؛ فقط کافیه چند تا نکته ساده اما مهم رو رعایت کنیم.ما تو اسپرت فیت همیشه گفتیم: “دستگاه سالم = تمرین ایمن + عمر بیشتر تجهیزات”.
بعد از درک و فهمیدن اینکه دستگاه بدنسازی سالم چقدر اهمیت دارد به نکات زیر توجه کنید:
1.تمیز کردن منظم دستگاه‌ها
بعد از هر روز تمرین، مخصوصاً تو باشگاه‌های شلوغ، کلی عرق، گرد و خاک و حتی چربی روی دسته‌ها و بخش‌های مختلف دستگاه باقی می ماند. این آلودگی‌ها می‌توانند به مرور به دستگاه آسیب برساند. پس:
- هر شب، دستگاه‌ها رو با یک دستمال مرطوب و مواد ضدعفونی غیرخوردنی تمیز کنید.
- قسمت‌های متحرک رو تمیز نگه دارید تا خاک و چرک بهشون نچسبه.
- 2. روغن‌کاری دوره‌ای
- بخش‌هایی مثل کابل‌ها، قرقره‌ها و قسمت های حرکتی نیاز به روغن‌کاری دارن تا روان کار کنن. خشکی و اصطکاک باعث آسیب سریع تربه دستگاه می‌شود.
هر ۲ تا ۴ هفته، بسته به میزان استفاده، با روغن مخصوص تجهیزات ورزشی، قسمت های حرکتی و کابل‌ها رو چک و روغن‌کاری کنید.
3. بازرسی فنی ماهانه
این کاریکی از مهم ترین کار ها وجزو اقدامات ضروری در هر باشگاه است. هر ماه یک نفر (ترجیحاً مسئول باشگاه یا تعمیرکار متخصص) باید:
- پیچ و مهره‌ها رو سفت کنه،
- کابل‌ها رو از نظر ساییدگی یا خوردگی بررسی کنه،
- قرقره‌ها و فنرها رو تست کنه،
- و مطمئن شه دستگاه درست تنظیم شده.
4. آموزش صحیح کاربران
خیلی از خرابی‌ها بخاطر استفاده‌ی اشتباه ورزشکاران است. پس:
- بر روی هر دستگاه یک راهنمای کوچک نصب شود .
- یا یه مربی آگاه قرار دهند تا طرز استفاده درست از دستگاه‌ها رو آموزش دهد.
با همین چند تا کار ساده، می‌توانید جلوی کلی هزینه تعمیر و خرابی رو بگیری.
نحوه تشخیص قطعات مصرفی دستگاه برای تازه کارها:
منظور از تازه کار ها کسانی هستن که تازه یک باشگاه را تاسیس کرده اند و برای اولین بار با نگهداری دستگاه آشنا می شوند که در ادامه کامل تر به این مضوع پرداخته می شود.هر دستگاه بدنسازی از یک سری قطعات تشکیل شده که بهش می‌گیم قطعات مصرفی؛ یعنی چیزایی که مثل لنت ترمز ماشین، دارای یک عمر مفید است .و بعدش باید تعویض شوند. تو باشگاه‌ها اگه این قطعات به‌موقع چک و تعویض نشن، هم باعث خرابی کلی دستگاه می‌شن، هم ممکنه برای ورزشکار خطرناک باشن. پس بیاید ببینیم چطور می‌شه این قطعه‌ها رو تشخیص داد.
1.بلبرینگ ها:
بلبرینگ‌ها همان قطعات کوچکی هستن که باعث می‌شوند حرکت دستگاه نرم و روان تر باشه .
نشونه‌های خرابی بلبرینگ:
- لرزش بیش از حد در زمان تمرین.
- گیر کردن یا سفت شدن حرکت دسته یا بازوهای دستگاه.
زمان تعویض:
هر ۶ تا ۱۲ ماه یه بار بررسی بشن. اگه صدا یا لرزش غیرطبیعی داشتن، باید سریع تعویض بشن. روغن‌کاری مداوم عمرشون رو زیاد می‌کنه.
- کابل‌ها؛
کابل‌ها مسئول انتقال نیرو در خیلی از دستگاه‌ها هستن.
نشونه‌های خرابی کابل:
- ساییدگی یا ترک‌خوردگی در روکش کابل.
- مشخص بودن مفتول فلزی درون روکش پلاستیکی.
- زمان تعویض:
اگر کوچک‌ترین آسیب ظاهری دیده بشه، باید بلافاصله تعویض بشه چون خطر پارگی و آسیب به ورزشکار خیلی بالاست. بهتره هر ۳ تا ۶ ماه، کابل‌ها به‌صورت کامل بررسی بشن. - قرقره‌ها؛
- قرقره‌ها کابل رو هدایت می‌کنن، پس اگر خوب کار نکنن، کابل هم به مشکل می‌خوره.
- نشونه‌های خرابی قرقره:
- صدای سوت یا سایش در زمان حرکت.
- قفل شدن یا چرخش غیر روان.
- خوردگی یا لبه‌های تیز روی قرقره که باعث آسیب به کابل می‌شن.
- زمان تعویض:
- اگر کابل مرتب پاره می‌شه یا از روی مسیر می‌افته، یکی از اولین جاهایی که باید چک کنی همینه. هر ۶ ماه یه‌بار بازرسی آن الزامی است.
- اگه یه دستگاه درست کار نکنه، نه‌تنها تمرین بی‌نتیجه‌است، بلکه می‌تونه آسیب‌زا هم باشه.
- وقتی مشکل از خود دستگاهه؛ از قطعه تا مونتاژ!
- گاهی وقت‌ها همه‌چی به‌ظاهر درست به نظر می‌رسه؛ ورزشکار خوب تمرین می‌کنه، باشگاه‌دار هم دستگاه رو تمیز و مرتب نگه می‌داره، اما بازم یه جای کار می‌لنگه. اینجاست که باید یه نگاهی بندازیم به پشت صحنه‌ی ماجرا: یعنی خود کیفیت ساخت دستگاه.
شاید قطعات با کیفیت استفاده نشده؟
تو بازار تجهیزات بدنسازی، همه نوع دستگاهی پیدا می‌شه؛ از برندهای معروف جهانی مانند:DHZ , BODY STRONG تا دستگاه‌های داخلی مانند:اسپرت فیت. اما مشکل اینجاست که بعضی تولیدکننده‌ها برای کاهش هزینه، از بلبرینگ‌های درجه دو، کابل‌های ارزان و قرقره‌های بی‌کیفیت استفاده می‌کنن. این قطعات شاید روز اول خوب به نظر بیان، اما توی فشار تمرینی واقعی، زود خودشونو نشون می‌دن و باعث خرابی‌های پی‌درپی می‌شن.
تو اسپرت فیت همیشه توصیه می‌کنیم قبل از خرید دستگاه، حتماً درباره برند و کیفیت قطعات تحقیق کنید. ظاهر زیبا مهمه، ولی اونی که زیر فشار کم نمیاره، دستگاه باکیفیته!
یا شاید نصاب دستگاه اشتباه بسته!
مونتاژ دستگاه هم یه مرحله خیلی مهمه که خیلی ها این مضوع را دست‌کم می‌گیرند. اگه قطعات درست سر جای خودشون قرار نگیرن یا با ابزار مناسب سفت نشن، حتی بهترین قطعه‌ها هم درست کار نمی‌کنن. یه بلبرینگ خوب، اگه کج نصب بشه، هم خودش آسیب می‌بینه هم دستگاه رو خراب می‌کنه.
گاهی نصاب‌های بی‌تجربه کابل رو بیش‌ازحد می‌کشن، پیچ‌هارو اشتباه سفت می‌کنن، یا قطعه‌ای رو جا می‌ندازن. نتیجه‌ش می‌شه: خرابی زودرس، صدای اضافه، یا حتی خطر برای ورزشکاران در حین تمرین!
چند نکته برای خرید دستگاه:
پیشنهاد ما به شما می توانید با سرچ در متور های جستوجو برند دلخواه خود تحقیق کنید و یا تحقیق در مورد قطعات مد نظر خود:
از برندهای معتبر خرید کن مانند: DHZ , BODY STRONG,
SPORT FIT
موقع نصب حتماً از نصاب حرفه‌ای کمک بگیرو
و از تولیدکننده بخواه مشخصات فنی دقیق قطعات رو ارائه بده.
هرکسی یه مسئولیتی در قبال دستگاه و باشگاه داره؟
برای همین، هم باشگاه‌داران و هم ورزشکاران در قبال سلامت دستگاه‌ها، مسئولیت دارن هر کدوم از یه زاویه.
مسئولیت باشگاه‌داران:
باشگاه‌دار عزیز، اگه قراراست دستگاهی سالم بماند و کسی آسیب نبیند، وظیفه‌ی اصلی با شماست:
- نگهداری منظم و برنامه‌ریزی‌شده دستگاه‌ها (روغن‌کاری، تمیزکاری، بررسی قطعات مصرفی)
- دعوت از تعمیرکار حرفه‌ای (برای چکاپ ماهانه)
- آموزش صحیح کارکنان و نصب راهنماهای استفاده روی( هر دستگاه)
- خرید دستگاه‌های استاندارد با قطعات باکیفیت
اگه دستگاه خراب باشه و کسی آسیب ببینه، هم اخلاقی و هم قانونی، باشگاه و باشگاه دار مسئوله. پس بی‌خیال بودن بسیار اشتباه است.
مسئولیت ورزشکاران:
از اون طرف، ورزشکار هم باید بدونه که دستگاه فقط یه وسیله تمرینی نیست، یه ابزار دقیق و حساسه. پس:
- قبل از استفاده، روش کار با دستگاه رو یاد بگیر.
- اگه صدای غیرعادی یا خرابی دیدی، به مسئول باشگاه اطلاع بده.
- با خشونت و بی‌احتیاطی با دستگاه کار نکن.
- وزنه‌ها رو درست و کنترل‌شده بذار و بردار.
صحبت پایانی
استفاده‌ی اشتباه از دستگاه هم عمر اون رو کم می‌کنه، هم احتمال آسیب‌دیدگی خود ورزشکار رو بالا می‌بره.در نهایت باید گفت که دستگاه‌های بدنسازی، قلب تپنده‌ی هر باشگاهی هستن؛ اما این قلب فقط وقتی درست کار می‌کنه که هم خوب ساخته شده باشه، هم درست نصب و نگهداری بشه، و هم کاربر بدونه چطور از اون استفاده کنه. خرابی دستگاه فقط یه نقص فنی نیست، یه زنگ خطره برای کیفیت باشگاه، ایمنی ورزشکار و اعتماد مشتری است. پس چه باشگاه‌دار باشید و چه ورزشکار، مسئولیت خودتون رو جدی بگیرید؛ چون بدنسازی فقط زور بازو نیست، فهم و دقت هم می‌خواد.
